تعریف اصطلاحات و مفاهیم پایه  در زمینه پمپ‌های اسلاری (بخش اول)

۱- خلاصه

عنوان سند تعریف اصطلاحات و مفاهیم پایه در زمینه پمپ‌های اسلاری (بخش اول)
تهیه کننده حسین بهشتی امیری
موضوع پمپ اسلاری
نوع فایل مقاله
کلیدواژه پمپ اسلاری، قطر متوسط، فراوانی، چگالی، انواع اسلاری

۲- مقدمه

در این مقاله سعی شده است تا به تعریف مهمترین اصطلاحات در زمینه پمپ‌های اسلاری پرداخته شود.

۳- تعریف اسلاری

اسلاری به مخلوطی از مایعات به همراه ذرات جامد (با چگالی مخصوص بزرگتر از واحد) گفته می‌شود. ترکیب نوع، اندازه، شکل و مقدار ذرات جامد و ویژگی‌های سیال پایه مشخصات و ویژگی‌های اسلاری را تعیین می‌کند. اسلاری بر حسب ماهیتشون ساینده و یا خورنده می‌باشند.

۴- پمپ اسلاری

منظور از پمپ اسلاری، پمپی است که برای پمپاژ مایعاتی که حاوی ذرات ساینده می‌باشد مناسب است. پمپ‌های اسلاری معمولاً برای انتقال اسلاری‌هایی که فراوانی حجمی ذرات جامد آن‌ها بین ۲ تا ۵۰ درصد باشد و وزن مخصوص ذرات بیشتر از ۵٫۵ نباشد به کار گرفته می‌شود.

۵- قطر متوسط ذرات

منظور از این قطر، اندازه شبکه غربالی است که ۵۰ درصد ذرات (به لحاظ وزنی) از آن عبور می‌کنند. اصولاً این اندازه با واحد میکرومتر بیان می‌شود.

۶- قطر ۸۵

منظور از این قطر، اندازه شبکه غربالی است که ۸۵ درصد ذرات (به لحاظ وزنی) از آن عبور می‌کنند. اصولاً این اندازه با واحد میکرومتر بیان می‌شود.

۷- ماکسیمم قطر ذرات

اندازه ماکسیمم قطر ذره ای که در اسلاری وجود دارد.

۸- فراوانی حجمی ذرات

حجم مقدار ذرات جامد در یک حجم مشخص از اسلاری به حجم کل اسلاری که در عدد ۱۰۰ ضرب می‌شود. این کمیت همواره به شکل درصد بیان می‌شود.

۹- فراوانی وزنی ذرات

وزن مقدار ذرات جامد در یک حجم مشخص از اسلاری به وزن کل اسلاری که در عدد ۱۰۰ ضرب می‌شود. این کمیت همواره به شکل درصد بیان می‌شود.

۱۰- وزن مخصوص ذرات

اندازه چگالی ذرات جامد موجود در اسلاری تقسیم بر چگالی آب می‌باشد.

۱۱- وزن مخصوص اسلاری

به اندازه چگالی اسلاری تقسیم بر چگالی آب که در یک دما اندازه گرفته شده باشد، گفته می‌شود.

۱۲- مشخصات اسلاری

 به طور کلی می‌توان اسلاری‌‌ها را به دو دسته ته نشین شونده و ته نشین نشونده تقسیم نمود. نمونه از این سیالات در شکل ‏۱۲‑۱ به نمایش در آمده است.

شکل ‏۱۲‑۱: نمونه ای از اسلاری ته‌نشین شونده و اسلاری ته‌نشین نشونده

۱۲- ۱- اسلاری‌های ته نشین نشونده

اسلاری‌های ته نشین نشونده حامل ذرات بسیار ریزی هستند که می‌توانند به صورت همگن در سیال قرار بگیرند و باعث افزایش لزجت سیال شوند. قطر ذرات در این نوع از اسلاری کمتر از ۴۰ میکرون بوده و این سیالات دارای سایشی کمتری می‌باشند، منتها با توجه به اینکه فیزیک اسلاری با سیال تمیز متفاوت است باید در طراحی پمپ برای این سیالات ملاحضات بیشتری لحاظ شود. اصولاً وقتی تعداد ذرات بسیار ریز در مایع افزایش می‌یابد سیال خاصیت نیوتنی خود را از دست داده و رفتاری مشابه سیالات غیر نیوتنی از خود به نمایش می‌گذارد و این رفتار سیال با افزایش فراوانی ذرات بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

۱۲- ۲- اسلاری‌های ته‌نشین شونده

اسلاری‌های ته‌نشین شونده از ذرات بزرگتری تشکیل شده اند، از این رو پایداری مخلوط کمتر بوده و باید در انتخاب پمپ و توان مصرفی ملاحظات بیشتری را مدنظر قرار داد. قطر ذرات در این دسته از اسلاری‌ها بالاتر از ۴۰ میکرون بوده و اکثر اسلاری‌های صنعتی در این دسته قرار می‌گیرند و بالطبع سایش بیشتری را نسبت به اسلاری‌های ته نشین نشونده ایجاد می‌نمایند. اسلاری‌های ته نشین‌شونده بر حسب قطر ذرات به موارد زیر قابل تقسیم می‌باشند.

  1. اسلاری معلق قطر ذرات بزرگتر از ۴۰ میکرون و کوچکتر از ۲۰۰ میکرون
  2. اسلاری گذرا قطر ذرات بزرگتر از ۲۰۰ میکرون و کوچکتر از ۲ میلیمتر
  3. اسلاری غیر همگن قطر ذرات بزرگتر از ۲ میلیمتر و کوچکتر از ۵ میلیمتر
  4. اسلاری کاملا غیر همگن قطر ذرات بزرگتر از ۵ میلیمتر و کوچکتر از ۲۰۰ میلیمتر

به منظور مقایسه بهتر انواع اسلاری‌ها مقایسه خوبی در جدول ‏۱۲‑۱ انجام شده است.

جدول ‏۱۲‑۱: مقایسه انواع اسلاری به همراه شکل

۱۳- جمع بندی

در این مقاله سعی شد تا در رابطه با انواع اسلاری‌ها و نحوه طبقه‌بندی آنها شرح داده شود. به طور کلی اسلاری‌ها به دو دسته ته نشین شونده و ته نشین نشونده قابل تقسیم می‌باشند. اسلاری‌های ته نشین نشونده شامل اسلاری‌های همگن بوده که قطر متوسط ذرات کمتر از ۴۰ میکرون می‌باشد و سیالاتی مانند غبار و یا دوده را شامل می‌شود. اسلاری‌های ته نشین شونده خود به چهار دسته تقسیم می‌شوند و قطر متوسط ذرات بین ۴۰ میکرون تا ۲۰۰ میلیمتر را شامل می‌شوند.